Tuesday, January 26, 2010

Taurus et Hircus (Trinity)

SOURCE: This poem was composed by the anonymous "Trinity Master" who published a lovely little book in 1852 setting Latin fables in prose side-by-side with his verse compositions; read the book at Google Books. This is poem 20 in the collection. For more versions, see Perry 217.

READ OUT LOUD. Choose which marked text you prefer to practice with - macrons in verse form, or macrons in prose order, or accent marks in prose order, or focusing on the meter. You will find materials for all of these options below. :-)


VERSE MACRONS. Here is the verse text with macrons:

Fortibus afflictīs, generōsī, parcite, cīvēs!
Quōs Fortūna premit, turpe nocēre fuit.
Bōs celerī passū cupiēns fūgisse Leōnem
Obvius est Hircō; cōnstitit ille viā.
Cornibus adversīs et proelia fronte gerēbat;
Cuī rapidīs verbīs Bōs fugitīvus ait;
"Nōn tua frōns horrenda mihī, nōn, improbe, cornū.
Quī sequitur, sōlus territat iste Leo.
Bellua sī longē, quam tū plūs fortis, abesset,
Sanguine mox vestrō sparsa fuisset humus."


PROSE MACRONS. Here is the same text with macrons written out in prose word order:

Cīvēs generōsī, fortibus afflictīs parcite! Turpe nocēre fuit quōs Fortūna premit. Bōs celerī passū Leōnem fūgisse cupiēns Hircō obvius est; Hircus viā cōnstitit; fronte et cornibus adversīs proelia gerēbat; cuī Bōs fugitīvus rapidīs verbīs ait: "Improbe! Tua frōns nōn mihī horrenda, tuum cornū nōn horrendum. Iste Leo, quī me sequitur, sōlus territat. Sī bellua, plūs fortis quam tū, longē abesset, mox humus sanguine vestrō sparsa fuisset."


STRESS (ACCENT) MARKS. Here is the prose text with accents, plus some color-coding for the words of three or more syllables (blue: penultimate stress; red: antepenultimate stress):

Cives generósi, fórtibus afflíctis párcite! Turpe nocére fuit quos Fortúna premit. Bos céleri passu Leónem fugísse cúpiens Hirco óbvius est; Hircus via cónstitit; fronte et córnibus advérsis próelia gerébat; cui Bos fugitívus rápidis verbis ait: "Ímprobe! Tua frons non mihi horrénda, tuum cornu non horréndum. Iste Leo, qui me séquitur, solus térritat. Si béllua, plus fortis quam tu, longe abésset, mox humus sánguine vestro sparsa fuísset."


ELEGIAC COUPLET METER. Below I have used an interpunct dot · to indicate the metrical elements in each line, and a double line || to indicate the hemistichs of the pentameter line.

Fortibus· afflic·tīs, gene·rōsī,· parcite,· cīvēs!
Quōs For·tūna pre·mit, || turpe no·cēre fu·it.
Bōs cele·rī pas·sū cupi·ēns fū·gisse Le·ōnem
Obvius· est Hir·cō; || cōnstitit· ille vi·ā.
Cornibus· adver·sīs et· proelia· fronte ge·rēbat;
Cuī rapi·dīs ver·bīs || Bōs fugi·tīvus a·it;
Nōn tua· frōns hor·renda mi·hī, nōn,· improbe,· cornū.
Quī sequi·tur, sō·lus || territat· iste Le·o.
Bellua· sī lon·gē, quam· tū plūs· fortis, a·besset,
Sanguine· mox ves·trō || sparsa fu·isset hu·mus.


IMAGE. Here's an illustration for the fable (image source) by Milo Winter:


What follows is an unmarked version of the prose rendering to faciliate word searches: Cives generosi, fortibus afflictis parcite! Turpe nocere fuit quos Fortuna premit. Bos celeri passu Leonem fugisse cupiens Hirco obvius est; Hircus via constitit; fronte et cornibus adversis proelia gerebat; cui Bos fugitivus rapidis verbis ait: "Improbe! Tua frons non mihi horrenda, tuum cornu non horrendum. Iste Leo, qui me sequitur, solus territat. Si bellua, plus fortis quam tu, longe abesset, mox humus sanguine vestro sparsa fuisset."